H Εταιρεία Τηνιακών Μελετών, σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Φυτογενετικών Πόρων του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών και καθ’ υλοποίηση πρωτοκόλλου συνεργασίας μεταξύ των δύο φορέων, οργάνωσε την πρώτη εξερευνητική αποστολή για την καταγραφή και συλλογή παραδοσιακών ποικιλιών της Τήνου, κατά το διάστημα 28/2/2023 έως τις 4/3/2023, σε περιοχές των Πάνω και Μέσα Μερών, στο νησί της Τήνου.

Έγιναν επισκέψεις σε 10 χωριά και οργανώθηκαν 14 συναντήσεις με 17 κατοίκους-πληροφορητές, οι οποίοι ρωτήθηκαν σχετικά με την καλλιέργεια των παραδοσιακών ποικιλιών της Τήνου, στο πλαίσιο συνέντευξης που επιμελήθηκε ο Δρ. Ροίκος Θανόπουλος, Γεωπόνος, Τμήμα Γεωργικών Εκμεταλλεύσεων, Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και Ινστιτούτο Γενετικής Βελτίωσης και Φυτογενετικών Πόρων, Θεσσαλονίκη. Οι 17 συνομιλητές μάς προσέφεραν εκτεταμένες πληροφορίες για τη γεωργική παράδοση και μοιράστηκαν την πλούσια εμπειρία τους που ξεκινά από τις καλλιέργειες των σιτηρών του παρελθόντος και φθάνει μέχρι τις αυθεντικές ποικιλίες του Τηνιακού αμπελώνα. Πολλοί εξ αυτών δώρισαν και σπόρους τοπικών ποικιλιών μαυρομάτικου, ρεβιθιού, μπάμιας, κουκιών, ντομάτας και άλλων, καταφέρνοντας έτσι να συλλέξουμε πέραν των 50 δειγμάτων. Πραγματοποιήθηκε τέλος επίσκεψη του Δρ. Ροίκου Θανόπουλου και του Δρ. Θεόδωρου Χίου, Προέδρου της ΕΤΗΜΕΛ, στον φιλόξενο χώρο του Συλλόγου των «Φίλων του Πρασίνου», κατά τη διάρκεια του μαθήματος της Περιβαλλοντικής ομάδας του ΕΠΑΛ Τήνου, όπου συνομίλησαν με τους εκπροσώπους του συλλόγου, συμπεριλαμβανομένου του Προέδρου κ. Ι. Ψάλτη, τον υπεύθυνο καθηγητή της ομάδας κ. Κώστα Καραγεώργο και τους μαθητές και τους ενημέρωσαν για τους σκοπούς και τα βήματα υλοποίησης της δράσης μας για καταγραφή, διάσωση και ανάδειξη των τοπικών παραδοσιακών φυτικών ποικιλιών της Τήνου.

Απώτερος σκοπός αυτής της δράσης είναι η καταγραφή, διάσωση, μελέτη και αξιοποίηση της κοινής μας «κληρονομιάς», των παραδοσιακών ποικιλιών που μας παρέδωσαν οι προπάτορές μας τηνιακοί γεωργοί. Πρόκειται για μια κληρονομιά με σημαντικές παραγωγικές, ερευνητικές και πολιτιστικές προοπτικές, ιδίως κατά την τρέχουσα συγκυρία, λαμβάνοντας υπόψιν ότι οι παραδοσιακές τοπικές ποικιλίες αποκτούν σήμερα πρόσθετη αξία, λόγω των δυνατοτήτων προσαρμογής τους στη κλιματική αλλαγή, αλλά και της ποιότητας που μπορούν να προσφέρουν στη γαστρονομία και χαρακτηρίζονται και από ιδιαίτερη πολιτιστική αξία, γιατί συνδέονται ευθέως με παραδόσεις και έθιμα του νησιού.

Μια πολλή καλή αρχή έγινε και, για αυτό, οφείλονται θερμές ευχαριστίες προπαντός σε όλους του πληροφορητές που επισκεφθήκαμε για την προθυμία, το χρόνο, τη συνεργασία και τη φιλοξενία, καθώς και στα μέλη του ΔΣ της ΕΤΗΜΕΛ που συνέδραμαν στην οργάνωση και υλοποίηση της επίσκεψης. Τώρα, η καταγραφή και συλλογή παραδοσιακών τοπικών ποικιλιών θα συνεχιστεί με την ίδια ζέση και στα λοιπά χωριά της Τήνου, με νέες ερευνητικές αποστολές που θα οργανωθούν κατά το προσεχές διάστημα.

Tήνος, 14 Μαρτίου 2023